Diagnoza integracji sensorycznej (SI) ma na celu rozpoznanie rodzaju dysfunkcji i opracowanie programu terapeutycznego.
Diagnoza SI przeprowadzana jest przez wykwalifikowanego terapeutę SI. Jest procesem wieloetapowym na który składają się:
- Wywiad z rodzicami – dotyczy przebiegu ciąży i porodu oraz rozwoju dziecka w okresie niemowlęcym, przebytych chorób oraz informacji i opinii innych specjalistów.
- Wypełnienie Kwestionariusza dotyczącego funkcjonowania dziecka w życiu codziennym. Jest on niezbędny ze względu na to, że to rodzic najlepiej zna swoje dziecko i jest jego najlepszym obserwatorem.
- Próby kliniczne podczas, których dziecko jest obserwowane w swojej spontanicznej aktywności oraz w sytuacjach zadaniowych, gdzie ma do wykonania określone zadania lub ćwiczenia, które diagnozują sprawdzają jakość napięcia mięśniowego, mechanizmy równoważne, pracę oczu, koordynację ruchową i symptomy przetrwałych odruchów tonicznych.
- Testy kalifornijskie – maja na celu określenie profilu dojrzałości zmysłów i ich integracji. Składają się z kilku części badających takie funkcje jak: zdolność planowania czynności ruchowej (praksje), umiejętność lokalizacji bodźca dotykowego, płynność i koordynację ruchu, zdolność do utrzymania równowagi, czucie ciała i pracę ręki. Większość testów przeznaczona jest dla dzieci powyżej 4 roku życia. Dzieci młodsze i te którym nie można zastosować testów (np. z upośledzeniem umysłowym, autystyczne, lub nie współpracujące z innych powodów) badane są wybranymi próbami z obserwacji klinicznej i dodatkowymi testami sprawnościowymi.
Diagnoza trwa minimum 3 godziny, często przeprowadzana jest w paru sesjach po ok. 45 min. Pierwsze spotkanie poświęcone jest na wywiad i objaśnienie kwestionariusza. Następne spotkania mają na celu obserwacje dziecka w jego spontanicznej aktywności oraz w sytuacjach zadaniowych oraz na przeprowadzeniu testów kalifornijskich, które pozwalają ocenić poziom integracji zmysłów. Ostatnie spotkanie dotyczy omówienia wyników badań oraz zaleceń do terapii dziecka. Rodzice otrzymują wyniki diagnozy oraz program terapii w formie pisemnej. Profesjonalna diagnoza powinna zawierać wszystkie wyżej opisane elementy oraz szczegółowe wyniki po to aby inny terapeuta mógł z niej korzystać i żeby w przyszłości istniała możliwość porównania wyników dziecka co umożliwia określenie postępów dziecka i pozwala rodzicom na swobodny wybór terapeuty.